Malformacja Chiariego jest chorobą rozpoznawaną zarówno w medycynie ludzkiej jak i weterynaryjnej. W przebiegu choroby dochodzi do zmniejszenia objętości dołu tylnego czaszki, w którym znajduje się móżdżek i pień mózgu. Główną przyczyną jest niedorozwój kości potylicznej w czaszce. Krótkoczaszkowość jest głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia zespołu Arnolda-Chiariego.
Dotyka ona najczęściej psów ras predysponowanych:
- cavalier king charles spaniel
- gryfonik brukselski
- yorkshire terrier
- szpic miniaturowy
- maltańczyków
- chihuahua
- papillon
Malformacja Chiariego i jamistość rdzenia u psów
Jamistość rdzenia kręgowego (z ang. syringomyelia – SM)jest to zaburzenie, które często rozwija się wtórnie do malformacji Chiariego. Charakteryzuje się powstawaniem jam wypełnionych płynem mózgowo-rdzeniowym w obrębie rdzenia kręgowego w kręgosłupie, najczęściej w odcinku szyjnym. W związku z malformacją Chiariego, móżdżek jest za duży w stosunku do dołu tylnego czaszki i może wciskać się do otworu wielkiego, którędy wychodzi rdzeń kręgowy, prowadzi to do przepukliny móżdżku. Przemieszczenie móżdżku powoduje szereg objawów neurologicznych. Dodatkowo w dalszej perspektywie może powodować ucisk móżdżku na rdzeń kręgowy i prowadzić do zaburzeń w przepływie płynu mózgowo-rdzeniowego. Skutkuje to pojawieniem się jam w miąższu rdzenia kręgowego.
Malformacja Arnolda Chiariego u psów – objawy
Należy mieć na uwadze, iż objawy zespołu Chiariego są często zmienne i niejasne, najczęściej odzwierciedlają ból neuropatyczny.
Jeśli wystąpi malformacja Chiariego i jamistość rdzenia możemy zaobserwować następujące objawy:
- spontaniczna wokalizacja
- drapanie się w okolicy szyi
- ból podczas omacywania szyi
- świąd części twarzowej bądź szyi
- ból przy podnoszeniu
- dyskomfort w związku z obecnością obroży/szelek
Zespół Chiariego u psów – leczenie
W przypadku wystąpienia zespołu Chiariego można wdrożyć leczenie farmakologiczne bądź chirurgiczne. Farmakoterapia opiera się na znoszeniu bólu neuropatycznego, zmniejszeniu produkcji płynu mózgowo-rdzeniowego i zwiększeniu jego wchłaniania.
W przypadku gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi zamierzonych efektów, można rozważyć operację chirurgiczną, która ma na celu poprawę komfortu pacjenta oraz spowolnienie lub zatrzymanie postępowania jamistości rdzenia. Niestety za pomocą operacji nie można usunąć istniejącej już jamistości rdzenia, zatem mało prawdopodobne jest, aby ból neuropatyczny sprzed operacji ustąpił całkowicie.
W rozpoznaniu choroby bardzo ważny jest wywiad z właścicielem, ponieważ objawy mogą być zmienne i o różnym nasileniu. Dopiero badanie rezonansem magnetycznym mózgu i kręgosłupa daje pewną diagnozę. Dlatego im szybsza reakcja właściciela i odpowiednio poprowadzona diagnostyka, tym lepsze rokowanie dla zwierzęcia.