Blog

Zespół przedsionkowy to zespół objawów neurologicznych, które mogą dotyczyć zarówno psów jak i kotów. Obejmuje on problemy z utrzymaniem równowagi, upadki, występowanie oczopląsu (najczęściej poziomego), niekiedy nudności i wymioty, oraz ogólną chwiejność chodu.

Czym jest układ przedsionkowy?

Układ przedsionkowy kontroluje równowagę i postrzeganie zwierzęcia w przestrzeni - receptory wykrywają pozycję głowy w stosunku do ciała i otoczenia. Informacja ta zostaje przekazana do mózgu, a stamtąd do reszty organizmu (w tym między innymi mięśni). Układ przedsionkowy składa się z receptorów czuciowych: kanałów półkolistych i błędnika błoniastego (umiejscowionych w uchu wewnętrznym), nerwów przewodzących impulsy oraz centrum kontrolnego w mózgu: jąder przedsionkowych położonych w pniu mózgu (cztery po każdej stronie ciała), dwóch brzusznych konarów móżdżku oraz płatu kłaczkowo-grudkowy móżdżku . W związku z lokalizacją problemu wyróżniamy więc zespół przedsionkowy obwodowy lub ośrodkowy.

Jakie objawy najczęściej towarzyszą zespołowi przedsionkowemu u psów i kotów?

• zachwiania równowagi
• upadki
• przekrzywienie głowy (kiedy jedno ucho znajduje się niżej niż drugie)
• oczopląs - najczęściej poziomy (szybkie ruchy oczu z boku na bok)
• ogólna chwiejność, a niekiedy krążenie po kole (po dużym okręgu)
• nudności, które mogą prowadzić do spadku apetytu i/lub wymiotów
• niekiedy utrata słuchu
• w przypadku ośrodkowego zespołu przedsionkowego również objawy z różnych nerwów czaszkowych, zaburzenia świadomości itp

Jakie mogą być przyczyny występowania zespołu przedsionkowego?

W przypadku zespołu przedsionkowego obwodowego problem związany jest z receptorami znajdującymi się w uchu wewnętrznym i może być wywołany między innymi przez:

• zapalenie ucha środkowego lub/i wewnętrznego
• polipy wewnątrz ucha środkowego
• nowotwory w obrębie ucha środkowego
• urazy (np. po wypadkach samochodowych)
• geriatryczny zespół przedsionkowy (o nieustalonych przyczynach, dotyczy najczęściej psów starszych)
• działanie substancji ototoksycznych
• niedoczynność tarczycy

W przypadku zespołu przedsionkowego ośrodkowego problem dotyczy centrum kontrolnego znajdującego się w mózgu:

• zapalenie mózgu i opon mózgowych
• pierwotną lub wtórną chorobę nowotworową
• cysty
• uszkodzenia tła naczyniowego
• choroby zakaźne
• zatrucie lekami
• itp.

Zespół przedsionkowy - rozpoznanie.

Rozpoznanie zespołu przedsionkowego najczęściej nie nastręcza lekarzowi weterynarii wielkich trudności. W celu ustalenia odpowiedniego leczenia konieczne jest jednak ustalenie przyczyny problemu poprzez wykonanie badań obejmujących między innymi pełne badanie kliniczne i neurologiczne, badania krwi wraz z panelem tarczycowym, badanie otoskopowe uszu, niekiedy z pobraniem materiału do badań bakteriologicznych, zdjęcie RTG puszek bębenkowych, a ostatecznie również rezonansu magnetycznego.

Zapraszamy na konsultacje neurologiczne do naszego gabinetu weterynaryjnego. Diagnozujemy i leczymy zwierzęta z problemami neurologicznymi.

Zespół przedsionkowy - leczenie.

Leczenie zespołu przedsionkowego dobierane jest przez lekarza weterynarii w zależności od przyczyny wywołującej objawy. W niektórych przypadkach (np. geriatryczny zespół przedsionkowy) wystarczające jest leczenie objawowe, obejmujące płynoterapię, leki zapobiegające nudnościom oraz leki poprawiające krążenie w naczyniach włosowatych mózgu. W przypadkach związanych z zapaleniem konieczne może być wprowadzenie sterydoterapii lub antybiotykoterapii celowanej, a niekiedy (jeśli mamy do czynienia z polipami lub nowotworem) postępowanie operacyjne.

Zespół przedsionkowy – rokowanie

W przypadku zespołów przedsionkowych obwodowych przy wprowadzeniu odpowiedniego leczenia rokowanie zazwyczaj jest dobre. Poprawa funkcji motorycznych może nastąpić już po kilku dniach, ale całkowity powrót do zdrowia może trwać tygodnie, a niekiedy miesiące. Przekrzywienie głowy bywa nieodwracalne.

Jeśli mamy do czynienia z zespołem przedsionkowym ośrodkowym - rokowanie zależne jest od przyczyny i oceniane indywidualnie przez lekarza weterynarii.